De overgang van een traditioneel lineair bedrijfsmodel naar een circulaire aanpak gericht op het verlengen van de productlevensduur (langer gebruik van producten, onderdelen en materialen en behoud van hun waarde) door middel van hergebruik, renovatie en recycling verloopt steeds sneller.
Afgedankte elektronica en elektronische producten (e-afval) vormen wereldwijd de snelst groeiende afvalstroom. In 2023 is tot vandaag wereldwijd meer dan 16 miljoen ton e-waste geproduceerd. De grootste boosdoeners zijn nog altijd consumentenelektronica en -apparaten, maar ook de beveiligingssector heeft aan deze afvalproductie bijgedragen.
Eén manier om afval te verminderen is de overstap van traditionele, lineaire industriële processen naar een circulair model waarbij de productlevensduur wordt verlengd. De term "circulaire economie" is niet nieuw, maar is in de jaren 2010 populair geworden door de Ellen MacArthur Foundation.
Om uiteindelijk de lineaire economie te ontwrichten, schrijven ze, "moeten we alle elementen van het take-make-waste-systeem transformeren: hoe we omgaan met grondstoffen, hoe we producten maken en gebruiken, en wat we daarna met de materialen doen. Alleen dan kunnen we een bloeiende economie creëren waar iedereen van kan profiteren binnen de grenzen van onze planeet."
De overgang naar circulariteit gaat geleidelijk, maar bij Axis hebben we ons afgevraagd welke rol wij hierin kunnen spelen. Hierna bekijken we de stappen die we zetten in de richting van een circulaire aanpak.
De veranderende regelgeving
De behoefte aan meer milieuvriendelijke praktijken gaat hand in hand met de invoering van nieuwe regelgeving en kaders, met name de duurzame-ontwikkelingsdoelen (SDG's) van de VN, die streven naar een duurzame toekomst voor onze planeet.
De Europese Commissie heeft een nieuw actieplan voor de circulaire economie gelanceerd, dat streeft naar een CO2-neutrale en volledig circulaire economie in 2050. Het plan stimuleert duurzaam productontwerp en afvalvermindering, met speciale aandacht voor elektronica en 'virgin' fossiele plastics.
De EU wil 'groene' producten de norm maken in de industrie met haar recente initiatief voor duurzaam productbeleid. Dit spoort bedrijven, vooral in grondstofintensieve sectoren zoals de bewakingssector, aan om meer prioriteit te geven aan duurzaamheid bij het gebruik en ontwerp van producten.
Een langere productlevenscyclus
Om over te stappen op een circulaire aanpak, moeten we als sector de waarde van producten zo lang mogelijk behouden. Bij Axis ontwerpen we producten die lang meegaan en duurzaam zijn, met materialen die voldoen aan kwaliteits- en functionele eisen en een minimale milieu-impact hebben.
We voeren uitgebreide testprocedures uit om de hoge kwaliteit van onze producten te garanderen. Deze tests bewijzen de veerkracht van onze producten en resulteren in een productgarantie van vijf jaar voor ons hele assortiment. "Duurzaamheid is een van de belangrijkste pilaren voor ons", vertelt Ausra Reinap. "We streven ernaar om onze negatieve milieu-impact te minimaliseren en producten aan te bieden met een lage ecologische voetafdruk."
Uitfaseren van gevaarlijke stoffen
Als sector moeten we het gebruik van gevaarlijke stoffen in de ontwerpfase uitbannen om ecosystemen te beschermen. Bij Axis werken we nauw samen met onze leveranciers om zicht te hebben op alle gebruikte materialen en alternatieven te vinden voor gevaarlijke stoffen.
Dit heeft ertoe geleid dat we camera's op de markt hebben gebracht die vrij zijn van BFR's en CFR's. Ook is 90 procent van de netwerkcamera's en encoders die we in 2022 op de markt hebben gebracht vrij van PVC. Onze doelstelling is om al onze camera's die volgend jaar op de markt komen BFR/CFR-vrij te maken en om alle producten die in 2025 op de markt komen PVC/BFR/CFR-vrij te maken.
'Green design' als prioriteit
Bij Axis is green design een integraal onderdeel van onze productontwikkeling. Er zijn steeds meer robuustere en duurzamere alternatieven voor virgin fossiele plastics, die steeds vaker worden erkend als hoogwaardige materialen voor bewakingsproducten. We streven ernaar producten te ontwikkelen met een hoger gehalte aan hernieuwbare, op koolstof gebaseerde plastics om onze milieu-impact te minimaliseren.
Ons doel is dat alle Axis-producten die in 2024 op de markt komen voor meer dan 20 procent uit hernieuwbare op koolstof gebaseerde plastics bestaan. We zijn goed op weg om dit te bereiken en hebben ons totale verbruik van hernieuwbare, op koolstof gebaseerde plastics verdubbeld. De overstap naar duurzamere alternatieven zal tijd kosten, maar we doen verdere inspanningen met ons green design.
"De uitdaging is groot omdat alle elektronische producten worden gemaakt van diverse niet-onuitputtelijke grondstoffen", vertelt Ausra. "De overgang naar een circulair model is een continu proces. We moeten onze ontwerpen opnieuw onder de loep nemen om ons bedrijf toekomstbestendig te maken.”
Samenwerking in de waardeketen is cruciaal
We hebben deelgenomen aan een project gesponsord door het Zweedse innovatiebureau Vinnova, 'Circulaire en biobased economie - van theorie naar praktijk'. Het project liet ons zien dat als productontwikkelaar en -ontwerper, we een centrale rol spelen in de circulariteit van producten en diensten.
Het project gaf ons inzicht in de cruciale uitdagingen voor de toekomst, zoals het erkennen van verschillende behoeften van klanten, wetgeving en infrastructuur voor recycling. "We waren niet op zoek naar een kant-en-klare oplossing", legt Ausra uit. "We wilden een algemeen beeld krijgen van de huidige situatie en de kansen voor Axis en andere spelers in de waardeketen."
Circulariteit als verandering in de sector
Op de weg naar een circulaire toekomst staan ons uitdagingen te wachten en het kan nog wel enkele jaren duren voordat 'green' als de norm wordt beschouwd. Dit neemt niet weg dat we als sector onze milieu-impact kunnen minimaliseren en tegelijk eindgebruikers kunnen voorzien van duurzame en veerkrachtige producten van hoge kwaliteit.
"Het is essentieel dat we onze verantwoordelijkheid om verandering te stimuleren serieus nemen, door onze partners en andere belanghebbenden te informeren en hogere eisen te stellen", zegt Ausra. "Het is ook belangrijker dan ooit dat we hun verschillende behoeftes en verwachtingen begrijpen, zodat we ze kunnen steunen in hun eigen transitie naar circulariteit."
