Explosiegevaar is natuurlijk een risico in vrijwel alle sectoren en daarom gelden er strenge regels voor specifiek gevaarlijke omgevingen, zoals industrieterreinen of fabrieken. Vaak ontstaat een explosie doordat brandbaar of ontvlambaar materiaal in contact komt met een ontstekingsbron. Een veel voorkomende oorzaak van een explosie is gas, maar wist je dat ook kleine apparatuur zoals camera's tot een explosie zou kunnen leiden? Daarom mag er in bepaalde omgevingen alleen gecertificeerde apparatuur worden geplaatst, waaronder explosieveilige camera's.
Explosieveilige camera’s zijn, zoals je misschien kunt raden, ontworpen om ervoor te zorgen dat er zo min mogelijk kans is op explosies in gevaarlijke omgevingen. De camera’s zijn niet ontworpen om explosies te overleven, maar juist gemaakt om het risico weg te nemen dat de camera een vonk veroorzaakt wat kan resulteren in een explosie.
Dat de camera’s voor minder kans op explosiegevaar zorgen, is natuurlijk erg belangrijk, maar ze hebben daarnaast nog meer voordelen. Door de hoge kwaliteit van de camera’s en de mogelijkheid om andere sensoren te integreren, spelen de camera’s een centrale rol in veel aspecten van kritieke infrastructuur en industriële bedrijfsvoering.
Explosiegevaar zit in een klein hoekje
Overal waar brandbaar of ontvlambaar materiaal in contact komt met een ontstekingsbron is er risico op een explosie. Bij brandbaar of ontvlambaar materiaal denk je vaak direct aan gassen en dampen. Dit zijn namelijk ook de meest voor de hand liggende ontvlambare materialen die in vele vormen en om vele redenen in industriële omgevingen voorkomen. Een voorbeeld hiervan is gaswinning. Dit licht ontvlambare materiaal staat hier dan ook letterlijk in het middelpunt van de operatie. Gas wordt daarnaast ook vaak gebruikt als belangrijk materiaal voor de productie in veel industriële en productiesectoren. Maar ook dampen zijn vaak aanwezig in sectoren die gebruik maken van chemicaliën of ontvlambare vloeistoffen.
Ondanks dat dit de meest bekende oorzaken van explosies zijn, kunnen verwoestende explosies zich ook voordoen in andere omgevingen waar bijvoorbeeld veel stof, vezels of kleine deeltjes in de lucht hangen. Of het nu gaat om grondstoffen voor levensmiddelen, materiaal dat in de landbouw gebruikt wordt of een bijproduct van bijvoorbeeld de houtindustrie: het risico op een catastrofale stofexplosie is altijd aanwezig.
Zo zijn er veel verschillende potentiële ontstekingsbronnen waar je misschien in eerste plaats niet aan denkt. Elektrische vonken of vonken die ontstaan door schokken of wrijving, vuur, elektrostatische ontlading, hoge temperaturen, schokgolven en zelfs blikseminslagen, zijn allemaal factoren die direct of indirect – door bijvoorbeeld een brand – explosies kunnen veroorzaken.
Strenge regels en ontwerpeisen
Doordat in bepaalde omgevingen het risico op explosie extra hoog is, worden er strenge regels gehanteerd voor de gebruikte apparatuur. Zo mag er in verschillende zones alleen bepaalde gecertificeerde apparatuur geplaatst worden die voldoen aan strenge ontwerpeisen.
Dit zie je ook terug in explosieveilige camera’s. De camera’s zijn voorzien van een zware behuizing van roestvrij staal of aluminium, die het risico wegneemt dat de camera een vonk veroorzaakt die tot een explosie zou kunnen leiden. Hierdoor kunnen explosieveilige camera’s in de meest risicovolle omgevingen worden geplaatst.
Extra voordelen van explosieveilige camera’s
Naast het feit dat ze de kans op explosies verminderen, brengen deze camera’s ook andere voordelen met zich mee. Zo kunnen de camera’s dienen als visuele bewaking op afstand, zodat personeel zo min mogelijk tijd hoeft door te brengen in gevaarlijke omgevingen. Operators kunnen dan door middel van forensische verificatie beoordelen wanneer door personeel ingegrepen moet worden, zonder daadwerkelijk in dit gebied aanwezig te zijn.
Maar daar blijft het niet bij. Netwerkvideocamera’s van tegenwoordig kunnen door middel van deep learning nu ook patronen, trends en afwijkingen detecteren die extra voordelen opleveren op het gebied van gezondheid, veiligheid en operationele efficiëntie. Video-analytics kunnen bijvoorbeeld vaststellen of werknemers in gevaarlijke omgevingen de juiste beschermende kleding dragen of een signaal afgeven wanneer een werknemer valt of in elkaar zakt en dus hulp nodig heeft (zogenaamde ‘man down’-analytics).
Integratie van sensoren
Bovendien kunnen de camera’s ook worden uitgebreid met de integratie van andere sensoren. Warmtesensoren kunnen bijvoorbeeld detecteren of de temperatuur van de machines stabiel is en binnen de veiligheidsdrempel blijft. Is dit niet het geval? Dan kan het vermogen van de machines automatisch worden teruggeschroefd of uitgeschakeld. Ook gassensoren kunnen in de camera’s worden geïntegreerd, zodat lekken snel gedetecteerd worden en personeel gewaarschuwd kan worden door evacuatieberichten via luidsprekers af te spelen.
De sensoren kunnen daarnaast ook detecteren of mensen zich in beperkt toegankelijke gebieden begeven, zoals ruimtes waar industriële robots werken. Er kan dan een alarm worden geactiveerd en processen kunnen worden stilgelegd totdat het gebied veilig is.
Deze combinatie van gegevens van de camera’s – zowel visuele als metadata – en die van sensoren kunnen worden verzameld en geanalyseerd in het datacentrum. Deze data leiden tot inzichten die zorgen voor verbeteringen in operationele efficiëntie, veiligheid en proactief onderhoud. Dit is ook precies de reden waarom het plaatsen van ‘standaard’ bewakingscamera’s in gevaarlijke omgevingen niet altijd een geschikte oplossing is, simpelweg omdat deze camera’s op lange termijn niet alle noodzakelijke gegevens kunnen leveren die nodig zijn.
Dit artikel werd eerder deze maand gepubliceerd door BeveiligingNieuws.nl.