De levensduur van een product is de periode waarin het volgens het ontwerp of de specificaties geacht wordt zijn functie op een veilige en effectieve manier uit te voeren.
Het is belangrijk om de levensduur van een IP-camera te kennen omdat dit van invloed is op de berekeningen van afschrijvingen, rendement op investering en vervangingsplanning. Met andere woorden, de levensduur van de camera bepaalt hoe lang hij meegaat en wanneer hij vervangen moet worden. Samen met de aanschaf-, installatie-, onderhouds- en gebruikskosten vormt dit het werkelijke prijskaartje van het product voor de eindgebruiker, ofwel: de Total Cost of Ownership.
De levensduur van IP-camera's: een complexe zaak
Tot de komst van IP-camera's waren camera's een elektronisch en mechanisch apparaat, dus hun levensduur werd bepaald aan de hand van de specificaties van die elektronica en mechanica om vele jaren dienst te kunnen doen. Omdat het om elektronica met een laag verbruik gaat, kon die levensduur bij producten van hogere kwaliteit ongetwijfeld worden verlengd tot veel meer dan 10 jaar. Met de komst en wijdverspreide implementatie van IP-camera's hebben we echter een apparaat dat een dualiteit in zijn technologie vertoont. Het is, zoals voorheen, elektronica en mechanica, maar het voegt een softwarecomponent toe. Deze softwarecomponent is wat de berekening van de levensduur van de camera definitief verandert.
Hoe graag bedrijven hun apparaten en apparatuur ook tientallen jaren willen gebruiken, helaas heeft alles een einde. Tenminste voor de programma's en applicaties die in organisaties worden gebruikt, kan het einde eerder komen dan verwacht. En bedrijven moeten hierop voorbereid zijn, omdat ze de vervanging van apparaten moeten plannen. We hebben talloze voorbeelden van vervanging van besturingssystemen, computers, mobiele apparaten, enz. in de nabije omgeving.
De rol van software-ontwikkeling
De software die in IP-camera's zit, vaak firmware of besturingssysteem genoemd, evolueert, wordt bijgewerkt, en er komt een moment dat de apparaten die het bedient niet meer op de markt zijn, dus besluit de fabrikant te stoppen met evolueren en bijwerken. Dit is wat bekend staat als de deadline voor softwareondersteuning. Dit moet niet verward worden met de term End of Life (EoL). Deze term verwijst meestal naar het moment waarop de fabrikant het product uit zijn verkoopcatalogus verwijdert. Het product is dan uit productie genomen en kan niet meer gekocht worden.
Maar wat gebeurt er met de geïnstalleerde camera's als de fabrikant ermee stopt?
Als het product commercieel succesvol is geweest, zal een groot aantal van deze camera's al geïnstalleerd en in gebruik zijn bij klanten, en zij zullen verwachten dat ze nog een paar jaar service krijgen, afhankelijk van wanneer ze zijn gekocht. Het zou erg handig zijn als de fabrikant nog enige tijd na de EoL van de camera doorgaat met het aanbieden van dergelijke softwareondersteuning (updates), in ieder geval wat betreft beveiligingspatches. Zoals we in de eerste definitie zagen, impliceert de levensduur van de camera een effectief en veilig gebruik, en vandaag de dag heeft dat vooral betrekking op de cyberveiligheid van het apparaat.
Risico's van verouderde software
Ongetwijfeld is er op dit punt een verleiding om de camera te blijven gebruiken, zelfs als deze niet langer wordt ondersteund door de fabrikant en er geen updates voor cyberbeveiliging beschikbaar zijn. In feite zijn er veel gebruikers die hun camera's niet bijwerken, zelfs als er updates beschikbaar zijn. Dit kan te maken hebben met verschillende factoren, zoals slecht onderhoud of een preventieve maatregel om te voorkomen dat updates de compatibiliteit van de camera's met de gebruikte softwaretoepassingen veranderen. Het is in ieder geval een grote fout en het advies is om apparaten altijd te beschermen tegen cyberbedreigingen door middel van de bijbehorende update. Sommige fabrikanten bieden updateversies voor de lange termijn met de garantie van achterwaartse compatibiliteit, maar met alle cyberbeveiligingspatches om de kwetsbaarheden die zich voordoen te verhelpen.
Bovendien kan het gebruik van apparaten met verouderde software, naast de risico's van cyberaanvallen, een anomalie vormen die in strijd is met de verplichtingen die zijn vastgelegd in de wet- en regelgeving die is afgeleid van Europese richtlijnen (NIS2, CER, DORA), de vereisten van nationale veiligheidsvoorschriften of het beleid van de eigen organisatie van de eindgebruiker.
Conclusie
Aangezien de ondersteuningstijd voor software meestal korter is dan de levensduur van de elektronica en de mechanica, moeten we accepteren dat de levensduur van een IP-camera wordt bepaald door de tijd dat de fabrikant ondersteuning biedt voor die software. Aangezien het het voorrecht van de fabrikant is om te beslissen wanneer hij stopt met het ondersteunen van een bepaald product, is het in het belang van de gebruikers om van tevoren te weten wat het beleid van de fabrikant is met betrekking tot de ondersteuning van de camerasoftware. Het zou raadzaam zijn om de uiterste ondersteuningsdatum te publiceren en op te nemen in de productspecificaties, zodat de eindgebruiker weet hoe lang zijn investering meegaat en in staat is om de bijbehorende afschrijvingen en vernieuwingsplannen te plannen.
Daarom moet de feitelijke levensduur van het apparaat inderdaad een vereiste zijn die duidelijk wordt opgenomen in de technische specificaties van elk project, aangezien dit een aanzienlijke invloed heeft op de TCO-berekeningen en de verwachtingen van de eindgebruiker met betrekking tot zijn afschrijvings- en vernieuwingsplannen voor het systeem.
