Yapay zeka ve video gözetim sistemlerinden elde edilen verilerin bir araya gelmesi, önümüzdeki yıllarda trafiği ve kentsel mobiliteyi yönetme şeklimizi dönüştürecek. Çok detaylı özelleştirilmiş güzergah planlaması, araçtan her şeye (V2X) erişim, daha etkili altyapı planlaması ve ölçümüne kadar uzanan bu sistemler anlamlı, önemli ve hayat kurtaran ilerlemenin temelini oluşturacak.
Bir gelişim platformu olarak gözetim teknolojisi
Video gözetim teknolojisi hakkındaki düşünce ve kullanım şeklinde önemli bir değişim yaşanıyor. Eskiden çözünürlük, düşük ışık ve daha yüksek kare hızları gibi özelliklerdeki ilerlemeler sadece gözetleyici deneyimi ile ilgiliydi. Artık bu sistemlerin yakaladığı verilerin kalitesi, miktarı ve genişliği, sadece izlemekten çok daha fazlasının yapılabileceği anlamına geliyor.
Günümüzde her türlü karmaşık hedefe ulaşılabilirken; olaylara gerçek zamanlı tepki ve yanıt vermek, sonuçları tahmin etmek, önlemek, değiştirmek ve hatta planlara yeni, çeşitli veriler eklemek mümkün. Özellikle tarihsel olarak sınırlı ve dar verilerle sınırlı olan taşımacılık sektörü gibi sektörler için faydalı olan bu uygulamalar, başarıyı ölçmek ve yeniden tanımlamak için daha fazla olanak sunuyor.
Taşımacılık kurumları ve planlamacılar sonsuz sayıda zorlukla karşı karşıya: Artan sürücü sayısı, trafik sıkışıklığı, yol aşınması ve yıpranması, emisyon hedefleri, halk sağlığı ve güvenliğinin yanı sıra kötüleşen çevresel kalıplar. Özellikle kısıtlı bütçeler söz konusu olduğunda, yatırımlara öncelik vermek ve bunları doğru yerlerde kullanmak önemli oluyor.
Yapay zekanın muazzam miktardaki veri kalıplarını işleyebilmesi, analiz edebilmesi ve tanımlayabilmesi sayesinde, taşımacılık yetkilileri yakında bu kararları bilgilendirmeye yardımcı olacak çok daha zengin verilere sahip olacak ve bunların önemli bir kısmı gözetim teknolojisinden gelecek. Bu sistemler giderek, geleceğin mobilitesini şekillendirecek heyecan verici yeni kullanım durumlarının oluşturulduğu bir veri platformu haline geliyor. Ve iyi haber şu ki, hali hazırda yollarımızı ve şehirlerimizi izleyen milyonlarca kamera var ve sadece kullanılmak üzere bekleyen veriler üretiyor.
Burada gözetimle çalışan yapay zeka sistemlerinin önümüzdeki yıllarda taşımacılık sistemlerimizi dönüştürebileceği neredeyse sınırsız yollardan sadece birkaçını ifade ettik:
Kişiselleştirilmiş rota planlaması
Rota planlaması ile ilgili düşündüğünüzden çok daha fazlası var. Trafik ve alternatif güzergahlar göz önünde bulundurularak iyileştirmeler yapılsa da, bunlar kapsamlı bir yaklaşımla uygulanır. Güncel olarak araç tipi neredeyse hiç göz önüne alınmıyor, hatta daha geniş kapsamlı, daha çok konsepte dayalı hedefler göz önünde bulunduruluyor. İzleme sistemleri halihazırda sürücünün aracının gerçek zamanlı verilerini (görünür özellikler ve plaka tanıma teknolojisi aracılığıyla) sağlıyor ve yakında canlı yol koşullarını detaylandırabilir. Bu sayede daha iyi bir rota planlaması için ideal kaynaklar haline gelirler.
Örneğin hava koşulları aracın performansını büyük ölçüde etkileyebilir. Rüzgar hızı ve yönü yakıt tüketimini büyük ölçüde etkiler. Bu, özellikle yüksek yakıt tüketimine sahip ve aerodinamik açıdan yetersiz olan nakliye ve ağır yük araçları için geçerlidir. Elektrikli araçlar için de aynı durum söz konusudur. Uzun şarj süreleri, menzil azalmasının sürüş üzerindeki etkisini arttırır. Benzer şekilde, buzlu veya kısmen su basmış yollar 4x4'ler için geçilebilir olabilir, ancak daha küçük araçlar ve motosikletler için daha uygun güzergahlar gerekir. Elektrikli scooterlar çukurlar, çakıl taşları veya tramvay yolları gibi kötü yol koşullarına karşı hassastır. Düşük ışık, sis veya diğer zorlu hava koşulları fark etmeksizin görüş bile dikkate alınabilir.
Gerçek zamanlı gözlemler de sürücülere doğrudan yardımcı olabilir ve durum farkındalığını iyileştirebilir. İzleme sistemleri çekişle mücadele eden araçları tespit edebilir ve sürücülere hızlarını düşürmelerini önerebilir. Veya yol konumlandırması veya sis farına geçiş gibi inceliklere odaklanmayı sağlayabilir.
Destekli sürüş ve park etme
Etkili bir şerit ve hız yönetimi, serbest akan trafik ile kilometrelerce uzayan trafik sıkışıklıkları arasındaki farkı ortaya koyabilir. Şerit kullanımını izleyen ve araç içi bilgi-eğlence ve harici tabelalar aracılığıyla hangi şeridi ve hızı kullanmanız gerektiğini söyleyen bir sistem dönüşümü tetikleyecektir. Yine aynı sistemler trafik ışıklarına ve sinyal sistemlerine de girerek zamanlamaları büyük bir etkiyle önceliklendirebilir ve yeniden dengeleyebilir. Benzer şekilde, daha düşük bir yol vergisi veya sigorta primi yoluyla bu talimatlara uygunluğu teşvik etmek için, kameraların bunu sağlayabildiği güvenilir dokümantasyon gerektirir. Ancak bu araçların hepsinin bir hedefi var, bu da şu anlama gelir: Park etme.
Park etme, belediyeler ve şehir yönetimleri için sürekli bir sorundur. Trafik sıkışıklığı olan kentsel ortamlardaki sürücülerin %30'una kadarı boş bir yer arıyor. Ve bu sayı, park yeri aramaktan vazgeçen ve bunun yerine başka bir yere gidenleri hesaba katmıyor. Kısacası, buradaki herhangi bir iyileştirmenin trafik sıkışıklığı ve emisyonlar üzerinde büyük bir etkisi olabilir.
Kameralar ister park yerinde ister yolda olsun uygun boşlukları kolayca tespit edebilir. Trafik analizi ve V2X bağlantısındaki gelişmelerle birlikte, sürücüler yakın gelecekte boş alanlara atanabilir ve yönlendirilebilir. Bunun verimliliği, ancak sürücüsüz araçların nerede park etmiş olduklarını birbirleriyle iletişim yoluyla paylaştıklarını düşündüğünüzde artabilir.
Benzer şekilde, yine aynı sistemler hibrit araçlar için motor tipi kullanımı hakkında tavsiyede bulunabilir. Seçilen bir hedefte nerede ve kaç adet şarj istasyonu bulunduğu ile birlikte trafik seviyesi ve gerekli seyahat süresinin bilinmesi, araçlara akülü modlara geçmeleri ve bu modlardan çıkmaları için talimat verilebilir.
Sürücülere ayrıca daha uzakta park etmek ve bir servis otobüsü kullanmak veya bir e-scooter veya bisiklet kiralamak gibi alternatif, daha verimli seçenekler de sunulabilir.
Ucuz atlatılan kazaları tespit ederek trafik güvenliğini artırma
Her taşımacılık otoritesinin birincil hedefi, yolları mümkün olduğunca güvenli hale getirmektir. Kazalar ve olaylar sıkı bir şekilde rapor edilir ve birçok karar verme sürecini bilgi ile besler. Ancak kaza ve olay takibindeki sorun, ucuz atlatılan kazaların rapor edilmemesidir. Tüm işaretler olası bir kazaya işaret etse bile, ancak olay gerçekleştikten sonra adımlar atılır.
İzleme verileri tüm bunları değiştirir. Yaya geçitleri, dönel kavşaklar ve kavşaklar gibi yüksek riskli alanlar için, kameralar ve ses sistemleri, yaklaşırken sürücü davranışını kolayca izleyerek yüksek hızlar ve hızlı yavaşlamalar, kaymalar, korna kullanımı ve selektör yapma gibi şeyleri tespit edebilir. Bu iki şeyi yapar. Birincisi, iyileştirilmiş aydınlatma, daha iyi görüş için aynaların takılması veya trafiği sakinleştiren kasisler gibi ne tür önleyici önlemlerin alınması gerektiği hakkında bilgi verir. İkinci olarak, trafik güvenliğini iyileştirmek için alınan tüm önlemlerin etkinliğini ölçmek için çok sayıda yeni ölçüme sahip olursunuz. Sonuç olarak tüm bunlar daha az kazaların olduğu daha güvenli yollar sağlar.
Şehir ve metropol planlamasında başarıyı yeniden tanımlamak
Giderek büyüyen bu zengin veri havuzu ile taşımacılık ve planlama makamları yakında çok daha bilinçli kararlar verecek. Aslında giderek daha fazla sayıda şehir, yeni değişikliklerin ve önerilerin etkinliğini uygulama öncesinde modellemek için dijital ikizlere yatırım yapıyor. İzleme sistemleri, bu tür planlamalar için hem geçmiş verilerin hem de gerçek zamanlı verilerin paha biçilmez bir kaynak olduğunu kanıtlıyor. Pilot programlar ve yerel girişimler, şehir çapındaki büyük yatırımlardan önce öğrenme, iyileştirme ve doğrulama için bir geri bildirim döngüsü sağlayabilir.
Tüm bu testlerin ve uygulamaların sonuçları daha sonra kamu güvenliği veya (yeniden) yatırım politikaları, araca veya bölgeye özgü kurallar, yeni vergi ve gelir oluşturan planların yanı sıra yeni sürücü teşvikleri gibi çeşitli faktörleri şekillendirmek için kullanılabilir.
Benzer şekilde, ucuz atlatılan kazalarda azalma, park etme/park yeri arama sürelerinde azalma, daha tutarlı ortalama hızlar gibi başarılar için yeni ölçütler tanıtılabilir ve kolayca izlenebilir; bunların tümü, münferit bir departmanın ötesinde daha geniş halk sağlığı ve güvenliği ölçütlerine katkıda bulunur.
Araçsal bir katkı
Yüzeyi sadece mevcut olanlar için çiziyoruz. Ancak bir şey kesin: Gözetim verilerinin gelecekteki trafik çözümlerine nasıl yardımcı olacağı. Tüm bunlar, daha iyi, daha güvenli, daha sağlıklı, daha sürdürülebilir ve bilinçli yatırımlar yapmak için taşımacılık ve planlama otoritelerinin kullanabileceği çok daha fazla araç ve destek olduğunu gösteriyor. Kararlar hem kamuya hem de bütçe sahiplerine daha kolay açıklanabilecek ve doğrulanabilecektir. Ve nihayetinde sürücüler, yayalar veya diğerleri için genel deneyim önemli ölçüde iyileşecektir.
