De combinatie van AI en data uit videobewaking staat op het punt verkeer en mobiliteit te veranderen. Van hypergepersonaliseerde routes en verhicle-to-everything (V2X) tot betere planning en meting: deze systemen leggen nu al de basis voor efficiëntere, veiliger en duurzamere steden.
Surveillancetechnologie als innovatieplatform
Er vindt een fundamentele verschuiving plaats in hoe we denken over en werken met videobewaking. Waar verbeteringen in resolutie, lichtgevoeligheid en hogere framerates ooit vooral de kijkervaring dienden, draait het nu om de kwaliteit, hoeveelheid en breedte van de data die systemen vastleggen. Daarmee kunnen we veel meer dan alleen surveilleren.
Met die data kunnen we nieuwe, complexe doelen halen: in realtime reageren en ingrijpen, uitkomsten voorspellen en beïnvloeden, of plannen onderbouwen met nieuwe en diverse databronnen. Dat geeft meer manieren om succes te meten of zelfs opnieuw te definiëren—extra waardevol in transport, waar men traditioneel met beperkte, smalle datasets moest werken.
Vervoersautoriteiten en planners hebben een lange lijst uitdagingen: meer weggebruikers, files, slijtage, emissiedoelen, publieke gezondheid en veiligheid, én extremere weerspatronen. Het maakt prioriteren en investeringen verantwoorden lastig, zeker met krimpende budgetten.
Dankzij AI—die patronen in enorme datastromen kan herkennen—krijgen wegbeheerders veel betere informatie om beslissingen te nemen, en een groot deel daarvan komt uit videotechnologie. Camerasystemen evolueren razendsnel tot dataplatformen waarop nieuwe use-cases ontstaan die de mobiliteit van morgen vormen. Het mooie: er hangen nu al miljoenen camera’s langs wegen en in steden, die data genereren die wacht om benut te worden.
Hieronder slechts enkele van de bijna eindeloze manieren waarop door bewaking gevoede AI-systemen onze transportsystemen de komende jaren kunnen transformeren.
Gepersonaliseerde routeplanning
Routeplanning is meer dan files omzeilen. Ondanks verbeteringen voor verkeersdrukte en alternatieve routes is de aanpak vaak generiek. Er is nu weinig tot geen aandacht voor voertuigtype of bredere doelen. Bewakingssystemen leveren al realtime voertuigdata (via zichtbare kenmerken en nummerplaatherkenning) en kunnen binnenkort ook live wegcondities doorgeven. Daarmee ontstaat een ideale basis voor routeplanning op maat.
Weer beïnvloedt prestaties sterk. Windsnelheid en -richting hebben grote impact op brandstofverbruik—zeker bij vracht- en bestelverkeer met hoge luchtweerstand. Ook EV’s zijn gevoelig: langere laadtijden vergroten het effect van een kleinere actieradius onderweg. IJs of (deels) ondergelopen wegen kunnen voor 4x4’s nog gaan, maar vragen voor kleine auto’s en motoren om andere routes. E-steps zijn extra kwetsbaar voor kuilen, losse stenen of tramrails. Zelfs zicht—schemer, mist of zwaar weer—kan meewegen.
Realtime observaties kunnen bestuurders direct helpen en hun situatiebewustzijn verhogen. Ziet het systeem voertuigen met tractieproblemen, dan kan het adviseren snelheid te verlagen. Of subtiele signalen oppikken—baanpositie, plots remmen, overschakelen naar mistlampen—en daar proactief op sturen.
Ondersteund reizen en parkeren
Effectief rijstrook- en snelheidsmanagement kan het verschil zijn tussen doorstroming en kilometerslange files. Een systeem dat strookgebruik monitort en via in-car infotainment en buitenborden de juiste strook en snelheid adviseert, zou een doorbraak zijn. Diezelfde data kan verkeerslichten en seininstallaties voeden om tijden slim te herverdelen. En als naleving wordt beloond—bijvoorbeeld via lagere belasting of premies—dan leveren camera’s de betrouwbare vastlegging.
Maar iedere rit heeft een bestemming—en dus: parkeren. In drukke steden zoekt tot 30% van de bestuurders naar een plek. Dat leidt tot extra congestie en uitstoot. Camera’s kunnen geschikte plekken detecteren, in garages én op straat. In combinatie met verkeersanalyse en V2X-connectiviteit kun je in de nabije toekomst automatisch een plek toegewezen krijgen en erheen worden geleid. De impact groeit nog eens wanneer zelfrijdende voertuigen elkaar vertellen wie waar parkeert.
Daarnaast kunnen deze systemen hybride aandrijving slimmer inzetten. Door te weten hoeveel laadpunten beschikbaar zijn op je bestemming, hoeveel verkeer er op de route staat en hoelang de rit duurt, kan je voertuig automatisch schakelen tussen accu- en brandstofmodus. Bestuurders kunnen ook efficiëntere alternatieven krijgen: iets verder weg parkeren en een shuttle nemen, of een e-step of fiets huren.
Verkeersveiligheid verbeteren door bijna-ongevallen te herkennen
Het primaire doel van elke wegbeheerder is veiligheid. Ongevallen en incidenten worden nauwkeurig geregistreerd en sturen beleid. Het probleem: bijna-ongevallen worden niet gemeld. Zelfs als alles wijst op “bijna mis”, volgt actie meestal pas achteraf.
Videodata verandert dat. Op risicolocaties—oversteekplaatsen, rotondes, kruispunten—kunnen camera’s en audio systemen het gedrag bij nadering meten: hoge snelheid en snelle deceleratie, slipsporen, toeteren, lichtsignalen. Dat levert twee voordelen op. Eén: je krijgt onderbouwde aanwijzingen voor preventieve maatregelen—betere verlichting, spiegels voor zicht, of snelheidsremmende drempels. Twee: je krijgt nieuwe KPI’s om de effectiviteit van maatregelen te toetsen. Resultaat: veiliger wegen met minder ongevallen.
Succes herdefiniëren in stads- en mobiliteitsplanning
Met een steeds rijkere databasis kunnen overheden veel beter onderbouwde keuzes maken. Steeds meer steden investeren in digitale twins om de impact van wijzigingen te modelleren vóór uitrol. Bewakingssystemen leveren daarbij onmisbare historische én realtime input. Pilotprojecten en lokale initiatieven creëren een leercyclus van testen, verbeteren en verifiëren vóór grootschalige investeringen.
De uitkomsten van tests en implementaties kunnen vervolgens beleid vormen: van openbare veiligheid en (her)investeringskeuzes tot voertuig- of zonespecifieke regels, nieuwe heffingen en incentives voor gewenst gedrag. Tegelijk kun je nieuwe succesmaten introduceren en monitoren: minder bijna-ongevallen, kortere zoektijd naar parkeerplek, constantere gemiddelde snelheden—indicatoren die bijdragen aan bredere doelen voor gezondheid en leefbaarheid.
Een wezenlijke motor
We staan pas aan het begin. Eén ding is duidelijk: videodata wordt cruciaal om toekomstige verkeersoplossingen mogelijk te maken. Zo krijgen weg- en stadsplanners meer knoppen om aan te draaien voor betere, veiligere, gezondere en duurzamere investeringen. Beslissingen zijn makkelijker uit te leggen aan zowel publiek als budgethouders. En uiteindelijk verbetert de ervaring voor iedereen op straat—bestuurders, voetgangers en andere weggebruikers.
